Uitspraak: eerste ontslag op basis van de i-grond!

Door de Wet arbeidsmarkt in balans is een aantal arbeidsrechtelijke regelingen veranderd. In het afgelopen half jaar legden wij al de veranderingen uit op het gebied van de transitievergoeding, oproepkrachten en het ontslagrecht. Met betrekking tot dat laatste is vorige maand de eerste gerechtelijke uitspraak geweest waarin ontslag op basis van de nieuwe ontslaggrond, de zogenaamde “i-grond”, ook wel de combinatiegrond genoemd, is toegewezen.

Tot op heden zijn er minder dan 10 uitspraken gepubliceerd over ontslag op basis van de i-grond. Uit de eerste uitspraken valt af te leiden dat de kantonrechter terughoudend omgaat met de combinatiegrond. De kantonrechter te Almere deed voor het eerst de uitspraak dat het ontslag op basis van de i-grond wél mocht plaatsvinden. Wij leggen je uit hoe de rechter tot die beslissing is gekomen.

Disfunctioneren, verstoorde arbeidsverhouding en i-grond

De werkgever deed een beroep op drie ontslaggronden: op disfunctioneren en/of de verstoorde arbeidsverhouding en op basis van de i-grond.

Disfunctioneren: afgewezen

De werknemer in kwestie was werkzaam als accountmanager en op enig moment vindt de werkgever dat hij niet meer goed functioneert: hij haalt te weinig omzet binnen. Hoewel de werkgever in kwestie in december 2018 nog een bonus van € 10.000,- toekende aan de werknemer, werd er vanaf april 2019 gestart met een “Personal Development Plan”.

De eerste ontslaggrond waar de werkgever zich op beroept, is disfunctioneren. Van disfunctioneren is sprake bij ongeschiktheid tot het uitvoeren van de functie. Het disfunctioneren mag daarbij niet het gevolg zijn van ziekte of gebreken van de werknemer. De werkgever moet de werknemer tijdig in kennis hebben gesteld van zijn disfunctioneren en de werknemer in voldoende mate de gelegenheid geven om zijn functioneren te verbeteren. De ongeschiktheid mag ook niet het gevolg zijn van onvoldoende zorg voor scholing van de werknemer of van de arbeidsomstandigheden van de werknemer.

De kantonrechter oordeelt dat geen sprake is van disfunctioneren in deze kwestie. Het uitblijven van succes in een commerciële functie is volgens de kantonrechter niet enkel een kwestie van disfunctioneren. Er spelen meer factoren die bijdragen aan het resultaat van het bedrijf. Bovendien is het “verbetertraject” dat doorlopen is, te kort en te algemeen van aard geweest. Er waren bijvoorbeeld geen concrete doelen genoemd, niet was duidelijk hoe de werknemer deze doelen moest bereiken en niet was duidelijk wat de rol van de werkgever daarin was. Het verbetertraject in kwestie bestond alleen uit het herhaaldelijk confronteren van werknemer met de kritiek die de werkgever had. Dit enkele “aanschroeven” van de targets, is volgens de kantonrechter geen verbetertraject te noemen. De ontslaggrond disfunctioneren houdt geen stand.

Verstoorde arbeidsverhouding: afgewezen

Bij een verstoorde arbeidsverhouding kan van de werkgever in redelijkheid niet worden gevergd om de arbeidsverhouding nog te laten voortduren. Er moet sprake zijn van een ernstige en duurzame verstoring van de arbeidsverhouding en herstel van de relatie, al dan niet via overplaatsing, moet niet meer mogelijk zijn.

De kantonrechter in kwestie oordeelt dat er aanknopingspunten zijn te noemen voor een verstoorde arbeidsverhouding: partijen zijn het namelijk niet eens geworden over de commerciële resultaten en ook de mediation tussen partijen is mislukt. Toch is volgens de kantonrechter geen sprake van een voldragen ontslaggrond op basis van een verstoorde arbeidsverhouding, omdat de belangrijkste oorzaak van de verstoring voortkomt uit de discussie over het disfunctioneren van de werknemer. Het feit dat partijen in die discussie bleven steken wordt veroorzaakt doordat werkgever aan de werknemer geen redelijke gelegenheid heeft gegeven om zijn functioneren te verbeteren. Ook is er geen gelegenheid gegeven om gerichte begeleiding te ontvangen en training te volgen. Het beroep op de ontslaggrond verstoorde arbeidsverhouding faalt dus ook.

i-grond: toegewezen

Om tot ontslag op basis van de i-grond te komen, moet sprake zijn van één bijna voldragen ontslaggrond. Daar is sprake van volgens de kantonrechter. Er is geïnvesteerd in mediation en de kwaliteit van mediation hebben beide partijen als goed ervaren, zo gaven partijen beide aan tijdens de mondelinge behandeling. Er had herstel van vertrouwen moeten plaatsvinden, voordat partijen met elkaar konden verder werken. Werknemer had namelijk een MT-functie waarvoor vertrouwensherstel nodig was om tot een goed verbetertraject te kunnen komen, zo oordeelde de kantonrechter. Dat het vertrouwen niet is hersteld, blijkt uit het feit dat de werknemer per 7 februari 2020 is vrijgesteld van werk en dat daar geen verweer op is gekomen vanuit de werknemer. Onder deze omstandigheden vindt de kantonrechter ontslag op basis van de i-grond terecht.

De nadelen van de i-grond

Wanneer ontslag op basis van de i-grond wordt toegekend, betekent dit dat de werkgever de transitievergoeding en/of billijke vergoeding moet betalen. Daarnaast kan de rechter eisen van de werkgever dat er nog eens 50% van de toegekende vergoeding extra moet worden betaald aan de werknemer. De kantonrechter in kwestie paste deze regel toe: werkgever moest 1,5 x de transitievergoeding betalen. De kantonrechter zag daar rechtvaardiging voor vanwege de steken die de werkgever had laten vallen in het verbetertraject, waardoor het vertrouwen duurzaam is geschaad.

Vragen? Bel of e-mail ons gerust

De eerste uitspraak waarin ontslag op basis van de i-grond is toegewezen, is eindelijk daar. Het is nu afwachten op de volgende uitspraak. Ook deze uitspraak heeft weer geleerd dat de omstandigheden van het geval een belangrijke rol spelen in de beoordeling van de rechter en dat het erg belangrijk is voor de werkgever om bij ontslag wegens disfunctioneren goede documentatie te hebben waarin de werknemer ook een reële mogelijkheid wordt geboden om tot verbetering te komen.

Mocht je na het lezen van dit bericht nog vragen hebben, laat het ons dan gerust weten. Wij beantwoorden graag jouw vraag en helpen je graag verder!